Ганаровыя члены Акадэміі

(07[15].10.1924, с. Пакроўскае Варонежскай вобл., Расія – 06.06.2019, Мінск, Беларусь)

Выканаўца (баян), педагог. Заслужаны дзеяч культуры БССР (1963). Заслужаны дзеяч мастацтваў Рэспублікі Беларусь (1992). Дацэнт (1977), прафесар (1993). Член Прэзідыума БСМД (1987).

Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны (1941-1945). Камандзір разведвальнага ўзвода 57-га гвардзейскага танкавага палка кавалерыйскай дывізіі.

Скончыў ДМПІ імя Гнесіных (1955) па класе баяна В.Г. Гарохава, па класе дырыжыравання А.П. Іванова-Радкевіча і А.Б. Пазнякова.

У 1966-2015 працаваў у Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі: выкладчык кафедры народных інструментаў (1966-1971), старшы выкладчык (1967), дацэнт кафедры народных інструментаў (1971), прафесар кафедры баяна і акардэона (1980). Загадчык кафедры народных інструментаў (1973-1979). Выкладаў дысцыпліны: “Спецыяльны інструмент”, “Ансамбль”, “Дырыжыраванне”, “Чытанне партытур”, педагагічная практыка. Вёў спецкурсы “Методыка навучання ігры на баяне (акардэоне)” (1967-2003), “Тэорыя і гісторыя выканальніцкага мастацтва” (1970-2004). Кіраваў напісаннем выпускных кваліфікацыйных работ, ажыццяўляў падрыхтоўку магістраў і асістэнтаў-стажораў.

Арганізатар Брэсцкага аркестра народных інструментаў (1950), Брэсцкага гарадскога сімфанічнага аркестра (1950-1967), універсітэта музычных ведаў у калгасе “Савецкая Беларусь” (1965-1970), хору капэлы настаўнікаў г. Брэста (1961-1963).

Старшыня і член журы рэспубліканскіх, усесаюзных і міжнародных конкурсаў баяністаў і акардэаністаў. Кіраўнік тэарэтычнага семінара “Актуальныя праблемы развіцця мастацкай культуры” выкладчыкаў выканальніцкага факультэта. Кіраўнік атэстацыйнай камісіі аркестравай секцыі Рэспубліканскага навукова-метадычнага цэнтра (1975-1990), арганізатар метадычнай камісіі па кантролі за вучэбна-выхаваўчым працэсам (1981-1990). Праводзіў эксперымент па формах творчага музіцыравання (1980-1990). Аказваў метадычную дапамогу педагогам ДМШМ (ДШМ), УССО і УВА Рэспублікі Беларусь.

Сярод выхаванцаў, якіх звыш за 195, – народны артыст Рэспублікі Беларусь, лаўрэат рэспубліканскіх і ўсесаюзных конкурсаў С. Лясун; дацэнт БДАМ, лаўрэат Міжнароднага конкурсу І. Атраднаў; дацэнт БДАМ, дырэктар (2014-2021) МДМК імя М.І. Глінкі У. Чэрнікаў; дацэнт БДУКМ Л. Сухаварава; дацэнт БДУКМ, кандыдат мастацтвазнаўства, лаўрэат міжнародных конкурсаў В. Старыкава; загадчык кафедры народна-інструментальнай творчасці БДУКМ, кандыдат мастацтвазнаўства, лаўрэат міжнародных конкурсаў А. Немцава; лаўрэат Рэспубліканскага конкурсу выканаўцаў на народных інструментах імя І.І. Жыновіча, выкладчык Гомельскага ДКІ імя Н.Ф. Сакалоўскага І. Яраш; лаўрэаты міжнародных конкурсаў А. Федзенкоў, В. Шымчак, А. Фальковіч і інш.

Узнагароды:

Ордэны Айчыннай вайны I і II ступені, 18 медалёў, у т.л. “За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941-1945 гг.”, “За вызваленне Варшавы”, “За ўзяцце Берліна” і інш. Узнагароджаны ордэнамі Свяціцеля Кірылы Тураўскага I ступені (2009) і Ф. Скарыны (2011), медалём Ф. Скарыны (2000), значкамі СССР і БССР (15), Ганаровымі граматамі Вярхоўнага Савета БССР (6), Міністэрства культуры СССР (4), Міністэрства культуры БССР (8).

Аўтар больш за 150 перакладанняў, апрацовак, інструментовак твораў беларускіх, рускіх і замежных кампазітараў; звыш 200 дакладаў на міжнародных і ўсесаюзных навукова-практычных канференцыях, метадычных пасяджэннях і семінарах па пытаннях гісторыі, тэорыі і методыкі баяннага і акардэоннага мастацтва; навучальных праграм і інш.

Публікацыі:

• О совершенствовании подготовки выпускников музыкальных училищ к поступлению в БГК им. А.В. Луначарского. – Минск, 1983 (в соавт.)
• Индивидуальный план учащегося (студ.): метод. рекомендации. – Минск, 1987;
• Теория и практика обучения юного баяниста творческому музицированию. – Воронеж, 1991;
• Работа над полифоническими произведениями в классе баяна: метод. рекомендации. – Гродно, 2004;
• О музыке, о времени, о музыкантах [Избранное]. – Минск, 2012.

Артыкулы:

• Тембровая палитра современных баянов, аккордеонов и развитие тембрового слуха // Вопросы теории и практики муз. педагогики: сб. ст. – Минск, 1989. –№ 19;
• Жамчужына Беларускага народна-інструментальнага мастацтва [Творчы партрэт камерна-інструментальнага ансамбля тэлебачання і радыёвяшчання РБ (1960-1970-я гг.)] // Пытанні культуры і мастацтва Беларусі. – Мінск, 1993. – Вып. 12;
• І.І. Жыновіч. Асоба. Музыкант // І.І. Жыновіч ва ўспамінах сучаснікаў: зб. арт. БДАМ. – Мінск, 1997;
• Воспитание творческой личности музыканта // Личность и музыка: материалы Междунар. науч.-практ. конф., Минск, 8-9 нояб., 2000. – Минск, 2000. – Ч. I;
• Его творческая свеча горела до последнего часа… [Н.Д. Братенников] // Вести БГАМ. – 2002. – № 3;
• О И.И. Жиновиче // Вести БГАМ. – 2002. – № 3;
• Этот день мы приближали как могли… // Вести БГАМ. – 2004. – № 5;
• Творческая интеграция. Об одной актуальной проблеме современной музыкальной педагогики // Вести БГАМ. – 2005. – № 6;
• Ансамблевое искусство – подлинная школа воспитания музыканта // Музычнае і тэатральнае мастацтва: праблемы выкладання. – 2006. – № 2 (16);
• Служение музыке – дело всей жизни: к 90-летию со дня рождения белорусского музыканта Г.И. Жихарева // Вести БГАМ. – 2006. – № 8;
• Некоторые вопросы воспитания исполнительского мастерства баянистов (аккордеонистов) на современном этапе. Из личного опыта // Вести БГАМ. – Минск, 2007. – № 11;
• Музыкант большого таланта, высокой духовности и щедрой сердечности: памяти незабвенного коллеги Г.И. Шершевского // Григорий Ильич Шершевский: к 95-летию со дня рождения: сб.ст. и материалов. – Минск, 2009;
• По стопам корифеев. Музыкальная династия Бергеров // Вести БГАМ. – 2009. – № 15;
• За плечами – ноша мудрости и эстетического опыта [О Б.В. Ничкове] // Вести БГАМ. – 2010. – № 17;
• Талант, призвание и долг: к юбилею К.И. Степанцевич // Вести БГАМ. – 2011. – № 19;
• Символ веры… [Об одном музыкальном событии, которое стало знаковым] // Народник. – М., 2011. – №4 (76).

Творы:

• Пьесы для баяна. – Минск, 1964;
• Баянные этюды. – Минск, 1966;
• Полесский вальс [Для голоса с фп.]. – Брест, 1967;
• Пьесы для баяна. – Минск, 1982;
• Пограничная дозорная // Песни самодеятельных комп. [Для пения (соло, анс., хор) с сопровожд. фп., баяна]. – Минск, 1982;
• Песня-марш «Вясёлыя сябры» [Для орк. нар. инстр.]. – Минск, 1988;
• Полифонические пьесы [Для фп. в 4 руки]. – Минск, 1999 и др.

Лiтаратура аб персаналіі:

• Чабан, В. Верность делу и Отечеству: страницы жизни и творчества Михаила Григорьевича Солопова // Вести БГАМ. – 2011. – № 18;
• Скачко, Л. Талант, творчество, труд и терпение: педагогическая деятельность Михаила Григорьевича Солопова // Вести БГАМ. – 2012. – № 20;
• Скачко, Л. Я всего лишь делаю свое дело…: к юбилею Михаила Григорьевича Солопова // Вести БГАМ. – 2015. – № 26.