- Белорусская государственная академия музыки -

https://bgam.by/be

-

Галіна Канстанцінаўна Гарэлава

Пасада: Прафесар кафедры кампазіцыі
Вучонае званне: Прафесар (2009)
Ганаровае званне: Заслужаны дзеяч мастацтваў Рэспублікі Беларусь (2004)
Адукацыя: Беларуская дзяржаўная кансерваторыя (1977, клас кампазіцыі Дз.Б. Смольскага); там жа асістэнтура-стажыроўка (1979, клас А.В. Багатырова)
Выкладаемыя дысцыпліны: Кампазіцыя, Паліфанія, Аналіз музычных твораў, Методыка выкладання спецыяльных дысцыплін

 

Галіна Канстанцінаўна Гарэлава нарадзілася 5 сакавіка 1951 г. у г. Мінску (Рэспубліка Беларусь). Бацька эканаміст, маці інжынер-будаўнік. Акрамя Галіны, у сям’і былі дзве сястры-блізняты. Дзеці раслі ў атмасферы кахання да музыкі, да чытання, да культуры. Галіна з ранняга дзяцінства навучалася ігры на фартэпіяна.
У 1972 годзе Галіна Гарэлава паступіла ў Беларускую дзяржаўную кансерваторыю імя А.В. Луначарскага ў клас кампазіцыі прафесара Дз.Б. Смольскага і ў 1977 годзе яе скончыла. Пасля двух гадоў заняткаў пад кіраўніцтвам прафесара А.В. Багатырова яна ў 1979 годзе выдатна скончыла асістэнтуру-стажыроўку і была накіравана на працу выкладчыкам у музычнае вучылішча г.Баранавічы. Паралельна яна на працягу сямі гадоў наведвала майстар-класы прафесара Маскоўскай дзяржаўнай кансерваторыі Ю.А. Фартунатава.

З 1980 года Галіна Гарэлава – выкладчык, з 2009 года прафесар, з красавіка 2013 года загадчык кафедры кампазіцыі Беларускай дзяржаўнай кансерваторыі імя А.В. Луначарскага. Сярод яе вучняў лаўрэаты міжнародных кампазітарскіх конкурсаў А. Баркоўская, А. Цапко – III прэмія на Міжнародным конкурсе “PRE ART” (2007, г. Цюрых, Швейцарыя), Т. Мацюшок – III прэмія конкурсу да 200-годдзя М. Глінкі (2004 , г. Санкт-Пецярбург, Расійская Федэрацыя), К. Вечар-Кавалеўская – II прэмія Міжнароднага конкурсу твораў для народных інструментаў (2010, г. Осака, Японія), III Міжнародны конкурс ім. А. Спендыярава (2013, г. Ялта), І. Комар – фестываль “Лістапад” (2016, г. Мінск, Рэспубліка Беларусь), спецыяльная прэмія ад выдавецтва “Chant du Monde” (Прэмія імя У.Я. Шабаліна) V міжнароднага конкурсу маладых кампазітараў імя М.Я. Мяскоўскага, які праводзіўся ў Маскоўскай дзяржаўнай кансерваторыі імя П.І. Чайкоўскага (2018, г. Масква, Расійская Федэрацыя), дыплом лаўрэата II прэміі ў намінацыі «Фартэпіянае трыо, квартэт або квінтэт» VII конкурсу маладых кампазітараў памяці Альфрэда Шнітке і Святаслава Рыхтэра ў рамках XIV зімовага міжнароднага фестывалю мастацтваў у Сочы 2021 года, г. Сочы, Расійская Федэрацыя), уладальнік чатырох стыпендый Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь Спецыяльнага фонду Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь па сацыяльнай падтрымцы адораных навучэнцаў і студэнтаў (2019, 2019, 2020, 2021), стыпендыі Спецыяльнага фонду Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь па падтрымцы таленавітай моладзі (2019) і заахвочвальнай прэміі (2022).

Галіна Гарэлава з’яўляецца лаўрэатам Прэміі Ленінскага камсамола Беларусі (1986), лаўрэатам Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь (1992), лаўрэатам Спецыяльнай прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь у галіне музыкі (2001). Узнагароджана нагрудным знакам Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь “За ўклад у развіццё культуры Беларусі” (2006), Ганаровай граматай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь (2012).

Аўтар і вядучая штотыднёвых музычных перадач “Музыка ХХ стагоддзя” і “Terra harmonia” на Беларускім радыё (1990–1999).

Будучы яркім прадстаўніком неарамантызму, Галіна Гарэлава стварыла індывідуальны стыль, адзначаны паэтычным зачараваннем і адухоўленасцю музычных вобразаў.
Сярод найбольш значных твораў Г. Гарэлавай – кантата на вершы паэтаў ХХ ст. “Anno mundi ardentis” (“У год сусветнага пажару”, 1989), за якую кампазітар атрымала Дзяржаўную прэмію Рэспублікі Беларусь (1992), кантата “Тысяча гадоў надзеі” паводле твораў усходняй лірыкі Х–ХХ стст., сімфанічная паэма “Бандароўна” паводле аднайменнай паэме класіка беларускай літаратуры Янкі Купалы, “Angustia” для гітары і камернага аркестра, “Страсти по Марку” для сімфанічнага аркестра і саліручай скрыпкі.
Багатая вобразная палітра, віртуозны бляск і спелае майстэрства адрозніваюць 12 інструментальных канцэртаў Г. Гарэлавай, сярод якіх канцэрт для скрыпкі з аркестрам (1979), для габоя і струннага аркестра (1984), для балалайкі з аркестрам (1991), для трубы з аркестрам (1992), “Allegresse” для вялікага сімфанічнага аркестра (2002). А таксама канцэрты для незвычайных выканальніцкіх складаў: для гітары, струннага аркестра і званоў (1994), для альта, струнных і званоў (2000).

Адмысловае месца ў творчасці Г. Гарэлавай займае канцэрт «Траецкія фрэскі» для дзвюх труб, струнных і ўдарных (1998), за які кампазітар была ўдастоена Спецыяльнай прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь (2001).

Яшчэ адно этапнае сачыненне – канцэртная фантазія «Ingemisco» («Вінаваты, уздыхаю і каюся…») для альта і струннага аркестра (2007), напісаная для Ю. Башмета і выкананая ім у адным з канцэртаў II Міжнароднага фестывалю Юрыя Башмета (2007 .Мінск, Рэспубліка Беларусь).

Сярод твораў камернай музыкі Г. Гарэлавай першымі атрымалі прызнанне тыя, дзе музыка злучана са словам. Звяртаючыся да паэтаў розных часоў і народаў, кампазітар стварыла вакальныя цыклы на вершы польскага паэта Леапольда Стафа і французскага паэта П’ера-Жана дэ Беранжэ, калумбійца Луіса Карласа Лопеса і перуанца Сесара Вальеха, бельгійца Эміля Верхарна і рускай Ларысы Геніюш, Еўдакіі Лось. Са шматлікіх твораў камерна-інструментальнай музыкі асаблівае значэнне для кампазітара маюць тыя, ідэю якіх аўтар вызначае як “экалагічную”. Гэта санаты для фартэпіяна «Да ўзлятаючай птушкі», для басэтлі «Al Fresco», для кларнета «Дакрананні». У гэтым жа шэрагу стаяць некалькі фартэпіянных сюіт (“Пейзажы”, “Дзве спакусы Адама”, “Пейзаж з квітнеючай яблыняй”, “Малюнкі на грэцкай вазе” і інш.), а таксама сюіты для гітары і віяланчэлі («Таццянін дзень»), для гітары і ўдарных («Сем элегій Лі Бо»), для гітары і клавесіна («Успамін пра Нясвіж»), для гітары і цымбал («Сумныя прывіды зніклых замкаў»), «Дыялог з заходам» для кельцкай арфы і 22-х куфляў, напоўненых дажджавой вадой. Да гэтай сферы можна аднесці фантазіі для ансамбля салістаў “Класік-Авангард: “Шэрань на званах”, “Дзень у пачатку лістапада”, “І сніў Адам…”, “Notturno degli incurabili” (“Накцюрн невылечных”).

Музыка Галіны Гарэлавай выконвалася ў Польшчы, Расіі, Швейцарыі, Францыі, Аўстрыі, Італіі, Фінляндыі, Германіі, Чэхіі, Славеніі, Сербіі, ЗША, Мексіцы, Новай Зеландыі і інш. краінах.

«…Характэрнай рысай стылю Гарэлавай з’яўляецца спалучэнне традыцый з сучаснасцю, і атрымоўваецца ёй гэта выключна ўдала. Зліццё стыляў і разнастайнасць прыёмаў, уменне злучыць танальнасць з атанальнасццю, разнастайнасць ідэй і мноства маляўнічых эфектаў не вырабляе, аднак, уражання выпадковага кангламерату, але стварае выключна цікавую кампазіцыю. А, прымаючы да ўвагі цудоўнае майстэрства і ўменне аўтара, можна смела сцвярджаць, што ўсё гэта стварае сваю ўласную, цікавую і арыгінальную музычную мову Галіны Гарэлавай. Мова, вольная як ад традыцый, так і авангарда, хоць свядома і не без падставы можа быць аднесены да абодвух напрамкаў. У гэтай музыцы, якая дыхае жыццём, адчуваецца спантаннасць, маладосць і радасць».Марцін Тадэвуш Лукашэўскі.

Публікацыі:

Ноты і нотныя зборнікі:

Запісы на электронных рэсурсах:

Літаратура аб педагогу: