- Белорусская государственная академия музыки -

https://bgam.by/be

-

Слабодчыкава Тамара Гаўрылаўна

Пасада: дацэнт кафедры харавога дырыжыравання
Адукацыя: Беларуская дзяржаўная кансерваторыя ім. Луначарскага (1977)


Слабодчыкава Т.Г. нарадзілася 17 снежня 1952. у г.Касцюковічы (Магілёўская вобл., БССР).

Дацэнт кафедры харавога дырыжыравання Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі, кіраўнік хору “Акадэмія” НАН РБ. Скончыла Магілёўскае музычнае вучылішча ім. Н.А.Рымскага-Корсакава (1972), Беларускую дзяржаўную кансерваторыю ім. А.У Луначарскага (цяпер Беларуская дзяржаўная акадэмія музыкі) (1977), асістэнтуру-стажыроўку Маскоўскай дзяржаўнай двойчы ордэна Леніна кансерваторыі ім. П.І.Чайкоўскага – (1977 – 1979).

Стаж навукова-педагагічнай работы ў акадэміі складае 40 гадоў, творчай – 49 гадоў.

За гады працы на кафедры ёю падрыхтавана больш за 100 спецыялістаў, якія працуюць як у музычных школах і каледжах, Дзяржаўных харавых калектывах Рэспублікі Беларусь, так і ў краінах блізкага і далёкага замежжа (Расія, Канада, ЗША, Ізраіль, Германія, Кітай). Больш за 70 хормайстраў працуюць з хорамі, у тым ліку Узорнымі. Дзіцяча-юнацкаму хору “Ліра” прысвоена званне Заслужанага хору рэспублікі. Многія хормайстры – былыя выпускнікі класа Т.Г.Слабодчыкавай са сваімі харавымі калектывамі з’яўляюцца Лаўрэатамі розных конкурсаў (ад гарадскіх да міжнародных), уладальнікамі залатых і інш. узнагарод, Гран-пры, дыпломаў розных ступеней, адзначаны ўзнагародамі Міністэрства адукацыі, Міністэрства культуры і інш. .

Паралельна з працай на кафедры з 1979 па 1990 год працавала на грамадскіх пачатках з камерным хорам факультэта грамадскіх прафесій Белдзяржкансерваторыі. Хор штогод выступаў са справаздачнымі канцэртамі ў залах кансерваторыі, філармоніі, Дома кіно (цяпер -касцёл Св. Сымона і Алены), у гарадах рэспублікі. Праграму хору складалі творы кампазітараў Адраджэння, кантаты І.-С.Баха, камерныя вакальна-харавыя сачыненні маладых беларускіх і сучасных заходніх і рускіх кампазітараў. Падзеяй у культурным жыцці г. Мінска з’явілася пастаноўка аднаго з першых твораў у гэтым жанры – оперы Марка да Гальяна “Дафна” ў Доме кіно і канцэртнае выкананне оперы Д.Качыні “Эўрыдыка”.

Слабадчыкава Т. Г. з’яўляецца аўтарам Праграмы курса «Тэорыя і гісторыя харавога мастацтва», які больш за 10 гадоў яна чытала ў БДАМ для студэнтаў, «Праграмы падрыхтоўкі кітайскіх студэнтаў для навучання ў магістратуры БДАМ», вядзе заняткі на факультэце павышэння кваліфікацыі.

Шмат гадоў яна з’яўлялася куратарам курса, членам Савета факультэта, членам Дзяржаўных камісій па спецыяльнасці на кафедры, стала з’яўляецца Старшынёй Дзяржаўных кваліфікацыйных камісій музычных каледжаў рэспублікі.

Яе прафесійная дзейнасць самым актыўным чынам    праяўляецца ў хоры «Акадэмія», арганізаваным ёю ў 1980 г., з якім яна працуе на грамадскіх пачатках, дэманструючы адданасць справе і гарачую зацікаўленасць у неабходнасці харавой справы, як эстэтычна развіваючага, які выхоўвае і згуртоўвае сродкі для развіцця грамадства. У выдавецтве “Беларуская навука” ў 2017 годзе выйшла яе кніга пра хор “Акадэмія” НАН РБ “Сінэргія хору”. Канцэртная дзейнасць гэтага аматарскага калектыву складала ў розныя перыяды ад 15 да 25 канцэртаў і выступаў за год. У большасці канцэрты праходзяць з тлумачальнымі каментарамі кіраўніка, што падкрэслівае іх асветніцкі характар. Пляцоўкі выступленняў хору – залы інстытутаў Акадэміі навук, школ, канцэртныя залы г. Мінска і рэспублікі, канцэртныя пляцоўкі многіх гарадоў Савецкага Саюза, СНД і іншых краін (Польшча, Чэхія, Германія, Італія, Францыя, Іспанія, Галандыя, Данія, Фінляндыя, Англія, Аўстрыя, Грэцыя). Хор п/к Т.Г.Слабодчыкавай з’яўляецца Лаўрэатам многіх гарадскіх, рэспубліканскіх фестываляў народнай творчасці, у тым ліку ўладальнікам Дыпломаў I ступені, сярэбраных і бронзавых узнагарод многіх міжнародных конкурсаў, спецыяльных прызоў “За лепшую інтэрпрэтацыю”. За прапаганду рускага харавога мастацтва хор быў узнагароджаны граматай Вялікага тэатра СССР і граматай Саюза кампазітараў СССР.

З першых гадоў работы хору на яго базе ажыццяўляецца вялікая метадычная работа па прапагандзе харавога мастацтва, павышэнні кваліфікацыі хормайстраў рэспублікі і педагогаў музычных вучылішчаў. У Акадэміі навук Беларусі, у школах Мінска, у Адміністрацыі Першамайскага раёна былі арганізаваны і праведзены шэраг фестываляў, у якіх удзельнічаў хор “Акадэмія” і харавыя калектывы вучняў класа Т.Г Слабодчыкавай. Многія з гэтых калектываў носяць званне “Узорных”, з’яўляюцца Лаўрэатамі рэспубліканскіх і міжнародных конкурсаў.

На базе хору “Акадэмія” праводзіліся майстар-класы і выступленні з удзелам італьянскіх, рускіх, французскіх, нямецкіх, англійскіх музыкантаў. Мастер-класы ў адказ у гэтых краінах праводзіла і Т.Г. Слабодчыкава. Майстар-класы па дырыжыраванні і рабоце з хорам праводзіліся ў музычных каледжах у Магілёве, Мазыры, Гродне, Маладзечне, Гомелі, Лідзе, Мінску.

Тамара Гаўрылаўна неаднаразова выступала на Беларускім радыё, тэлебачанні, у перыядычным друку і навуковых выданнях (Беларускай Энцыклапедыі, Гродзенскага Дзяржаўнага педагагічнага ўніверсітэта, Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі) з гутаркамі пра гісторыю харавога мастацтва і яго сённяшні стан і існуючыя праблемы. Яна рэгулярна ўдзельнічае ў рабоце журы гарадскіх, абласных, рэспубліканскіх, міжнародных фестываляў.

Т.Г.Слабодчыкава з’яўлялася аўтарам ідэі, распрацоўшчыкам сцэнарыя і актыўным удзельнікам Рэспубліканскіх семінараў-практыкумаў па харавых спевах, творчымі кіраўнікамі якіх з’яўляліся Народны артыст СССР прафесар У.М.Мінін і Заслужаны артыст Расіі прафесар У.А.Сямянюк (2001). , 2014 г.), арганізаванымі Міністэрствам культуры, Беларускай дзяржаўнай акадэміяй музыкі і Саюзам музычных дзеячаў. Лічачы харавое выхаванне найважнейшым сродкам выхаваўчай і адукацыйнай работы, важнай дзяржаўнай задачай, Тамара Гаўрылаўна прыкладае шмат сіл да яго актывізацыі ў рэспубліцы. Прыкладам таму з’явіліся маштабныя святы харавой песні Першамайскага раёна «Шмат год табе, родны Менск», прысвечанае 940-годдзю горада, (2007г.) харавое свята «У імя жыцця на зямлі» (2009г), «Гучаць у песні Шырмавай i Колас i Купала » (2012 г.) Гэтыя масавыя святы праводзіліся на адкрытых пляцоўках ля будынка Прэзідыума Акадэміі навук, ля Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі. У кожным з іх бралі ўдзел больш за сорак харавых калектываў з розных гарадоў рэспублікі. Ініцыятарам і музычным кіраўніком усіх гэтых мерапрыемстваў з’яўлялася Т.Г.Слабодчыкава. У 2015 годзе ёю былі арганізаваны і праведзены пры вялікай падтрымцы Міністэрства культуры, Міністэрства адукацыі, Усіхсвяцкай парафіі “Харавое веча і Малітва за Беларусь”. Гэтая Рэспубліканская акцыя, якая праходзіла з лютага месяца, завяршылася велічным гала — канцэртам, які ўзрушыў многіх выканаўцаў і слухачоў. Задача яе – не толькі годна ўшаноўваць 70-годдзе Перамогі, але ўскалыхнуць харавыя сілы Рэспублікі, надаць ім імпульс, паказаць мабілізуючую і высокамаральную сілу хору. У свяце прынялі ўдзел больш за 2000 выканаўцаў розных узростаў і харавых складаў (каля 70 аматарскіх і прафесійных калектываў) з розных куткоў краіны, сімфанічны аркестр Белдзяржфілармоніі. Дырыжорамі выступілі прадстаўнікі розных пакаленняў з Мінска і іншых гарадоў Беларусі. Праграма канцэрта ўключала лепшыя ўзоры харавой музыкі – народныя і класічныя, свецкія і духоўныя, сачыненні для дзіцячых і дарослых (змяшаных) хароў. У ходзе падрыхтоўкі да “Харавога веча” быў вывучаны вялікі і значны па мастацкіх якасцях рэпертуар, створана шэраг новых твораў і аркестравак для сімфанічнага аркестра, артысты зводных хораў пазнаёміліся з шэрагам дырыжораў, а дырыжоры праверылі свае сілы ў рабоце з вялікім выканальніцкім складам, многія самадзейныя. спевакі ўпершыню спявалі аркестрам. Хоры прадэманстравалі і сваю арганізаванасць – ва ўмовах трох (а для кагосьці адной) рэпетыцый гэта маштабнае мерапрыемства прайшло бездакорна. Такая ж акцыя адбылася ў 2017 годзе з яшчэ шырэйшым колам удзельнікаў (2500 чал.) і майстар-класамі ва ўсіх абласных гарадах Беларусі і г. Маладзечна. У Рэзалюцыі Круглага стала, прынятым па выніках правядзення “Харавога веча” адзначана: “Харавое веча” ўсёй душой жадае працягу, жадае стаць прыгожай традыцыяй на нашай зямлі, спадзяецца на разуменне і дзяржаўную падтрымку.

Вясной 2018 года адбыўся чарговы канцэрт класа Т.Г.Слабодчыкавай – фестываль, які працягваўся больш за тры гадзіны, у якім прынялі ўдзел разам з хорам «Акадэмія» 15 хароў вучняў. У газеце «Беларуская навука» выйшаў артыкул, у якім прыведзены словы акадэміка П.А.Віцязя, дзе ён адзначыў працу Т.Г. Слабодчыкавай як стварэнне творчай школы.

Праца Т.Г.Слабодчыкавай адзначана шэрагам узнагарод НАН РБ, Першамайскага раёна г.Мінска, Граматай Мінгарвыканкама, Граматай і Ганаровай Граматай Міністэрства культуры РБ, нагрудным знакам БСМД “За ўклад у развіццё музычнага мастацтва”, нагрудным знакам Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі.